Historiek
Old Warden is een klein historisch dorp in Bedfordshire in het Verenigd Koninkrijk. De geschiedenis is verbonden met die van de familie Shuttleworth, die zijn naam gaf aan het vliegveld dat nu een buitengewone collectie van oude vliegtuigen en andere antieke voertuigen herbergt, begonnen in de jaren 1930 door Richard Shuttleworth. Hijzelf was piloot bij de RAF en stierf in 1940 tijdens een trainingsvlucht. Al 60 jaar worden er fantastische, unieke luchtshows en andere evenementen georganiseerd op dit vliegveld.
Het initiatief van de Belgian ULM Federation
In 2023 lanceerde de Belgische Ulm Federatie (BULMF) het idee om voor haar leden een Fly In naar Old Warden te organiseren in juli 2024 om het Summer Evening Show bij te wonen, dat meestal wordt afgesloten met de vlucht van een toestel uit het begin van de 20e eeuw, in het bijzondere licht van een zomeravond. Vanaf november 2023 neemt de BULMF contact op met de verantwoordelijken van Shuttleworth, hotels, restaurants en busmaatschappijen. Het is immers noodzakelijk om bijna 40 vrije kamers te vinden in een hotel op redelijke afstand van het vliegveld, een busmaatschappij te vinden voor alle ritten zonder de kosten te laten exploderen, landingsslots te verkrijgen voor de toestellen, te zorgen dat er brandstof beschikbaar is voor de machines, reserveringen bij restaurants te plannen… dit was niet het gemakkelijkste deel van de organisatie. De inschrijvingen voor deelname aan dit avontuur worden daarom al in januari 2024 geopend. Vijfendertig bemanningen (68 deelnemers) schrijven zich in. Enkele leden willen graag met de groep meegaan, maar dan over de weg in plaats van door de lucht. Daarom wordt ook besloten om een minibus met chauffeur te huren.
De organisatie De navigatie is in detail voorbereid, in een logboek dat naar alle deelnemers is gestuurd. Er wordt nadrukkelijk gewezen op het strikte respect voor het luchtruim omdat deze regio, dicht bij de vliegvelden van Londen, relatief gecompliceerd is en de Britten hebben de reputatie streng te zijn, terecht overigens, op dit gebied. Er wordt ook hulp geboden om de vele vragen of moeilijkheden van de deelnemers aan de reis op te lossen. Onder de administratieve formaliteiten was het belangrijk om het paspoort niet te vergeten, dat sinds de Brexit nodig is voor een reis naar het Verenigd Koninkrijk, maar ook het GAR (General Aviation Report), en natuurlijk het vluchtplan. Een andere administratieve zorg die bij sommige deelnemers voor zweetdruppels (en behoorlijk wat kosten) zorgde: in tegenstelling tot in Frankrijk geregistreerde ulms, moeten in België geregistreerde toestellen een overvluchtvergunning verkrijgen van de Britse autoriteiten, die zeer precies waren op dit gebied, en zelfs gecertificeerde vertalingen van officiële documenten uitgegeven door de DGTA vroegen.
De reis
Het avontuur vindt plaats over 3 dagen, van 19 tot 21 juli 2024. Het weer wordt nauwlettend in de gaten gehouden, met enige bezorgdheid de laatste dagen voor vertrek, omdat het vooral op de terugreis moeilijk belooft te worden. Verschillende weersites voorspellen een laag plafond, wat riskant is voor de oversteek van het Kanaal. De dag voor vertrek besluiten verschillende Luxemburgse bemanningen het avontuur op te geven, uit angst om zondag niet terug te kunnen keren naar hun thuisbases. Uiteindelijk geven de organisatoren de dag voor vertrek groen licht, wetende dat de terugreis misschien in kleine etappes over de zondag 21 moet worden gemaakt om zich aan te passen aan het weer en eventuele Notams vanwege de nationale feestdag in België en de luchtparade. Op 19 juli: vertrek van de respectieve vliegvelden, met bijeenkomst op het vliegveld van Calais. Omdat we de Europese Unie verlaten, is een douanevliegveld verplicht. De douaniers in Calais hebben de lijst van toestellen en mensen van tevoren ontvangen en wachten op ons voor controle. In de vroege namiddag, na een buffet in het restaurant van het vliegveld en een briefing, vertrekken we weer richting Old Warden, nu ook erkend als douanevliegveld, wat een tussenlanding, bijvoorbeeld in Headcorn, overbodig maakt. Het weer is helder, de lucht blauw, de kliffen van Engeland zijn al bij het opstijgen zichtbaar. Er is dus geen probleem om hoogte te maken om een veilige glijdafstand naar het vasteland te waarborgen. Op de radio lijkt London Information verrast zoveel toestellen achtereenvolgens dezelfde route te horen aangeven! Er wordt een ‘basic’ service aangeboden. We zien de skyline van Londen, bewonderen de brede bochten van de Theems die naar de metropool leiden, evenals de gigantische waterreservoirs die de Engelse hoofdstad voorzien. Bij de landing in Old Warden zien we dat we, naast een paar andere toestellen, de enige bezoekers zijn die per lucht zijn gekomen. En de douaniers, op de hoogte van onze komst, wachten ons ook op, met een glimlach en een typisch Britse hoffelijkheid. Na het tanken worden onze machines geparkeerd en beveiligd, in een lange rij die de aandacht trekt van bezoekers en spotters. De sfeer van Shuttleworth is al goed aanwezig: veel toestellen die deelnemen aan de show van de volgende dag zijn eruit gehaald en oefenen. Modelbouwclubs zijn ook aanwezig en exposeren hun toestellen. Om 18.00 uur brengt een typische Engelse dubbeldekker ons naar ons hotel in Milton Keynes, 60 km van het vliegveld, waar we zullen dineren.
De dag van de luchtshow
De volgende ochtend maken sommigen van ons gebruik van de vrije ochtend om attracties in de omgeving te bezoeken. Bletchley Park, waar de geallieerden de Enigma-code ontcijferden tijdens de Tweede Wereldoorlog en waar Alan Turing werkte, ligt namelijk in de buurt. In de middag zijn we allemaal weer terug op het vliegveld van Old Warden. Een grote menigte wandelt er al rond, in een familiaire en vrolijke sfeer. De hangars, open, herbergen een buitengewone collectie van oude vliegtuigen, maar ook andere antieke voertuigen (fietsen, motoren, tractoren…) die nog steeds kunnen vliegen en rijden, en die ook deelnemen aan de show! Er wordt ook aandacht besteed aan de Engelse piloten van de Eerste Wereldoorlog, die vaak met hun leven hebben betaald voor hun deelname aan het conflict. Er zijn ook activiteiten voor kinderen. Een prachtig park, de ‘Swiss Garden’, ooit eigendom van de familie Shuttleworth, grenst aan het vliegveld. De plek is idyllisch en veel bezoekers wandelen er rond. Langs de landingsbaan exposeren autoclubs hun mooie voertuigen: oude voertuigen, ja, maar ook moderne, want bezoekers bewonderen Porsche, McLaren, Ferrari, allemaal even mooi. Om 17.00 uur begint de luchtshow! Tweezitters Avro uit het begin van de 20e eeuw tonen hun vaardigheid om projectielen op doelen op de grond te gooien of om zeer lage vluchten uit te voeren onder gespannen touwen een paar meter boven de grond. Tweedekkers vliegen in formatie zonder de dunne kabels versierd met vlaggetjes die hen verbinden te breken… Dan komen de Hurricanes, een Spitfire, de Comet DH.88 (gebouwd in 1934 om deel te nemen aan en te winnen in de MacRobertson luchtrace). De show is prachtig, we hebben er allemaal volop van genoten. De tractoren en auto’s die de toestellen en piloten na hun landing ophalen zijn ook van toen. Shuttleworth is een heel concept, en de sfeer is absoluut uniek. En dan komt het einde van de luchtshow: het is bijna 21.00 uur en een prachtige machine uit de begintijd van de luchtvaart, een Avro Roe IV drievleugelvliegtuig, stijgt langzaam op in het licht van deze zomeravond. Het toestel is een replica gebouwd voor de film uit 1965 “Those Magnificent Men in their Flying Machines”. Het moment is magisch, rustgevend, nostalgisch. Deze uitzonderlijke dag eindigt voor onze groep met een laat diner in een restaurant in Milton Keynes en een terugkeer naar het hotel.
De terugreis
De volgende dag, rond 11.00 uur, vertrekken de bemanningen beetje bij beetje uit Old Warden. Het is niet zeker of het plafond boven het Kanaal een landing en wachten op een vliegveld dicht bij de Engelse kust noodzakelijk zal maken. We zigzaggen uiteindelijk tussen de wolkenmassa’s en besluiten uiteindelijk een oversteekroute iets zuidelijker dan oorspronkelijk gepland te kiezen: hierdoor kunnen we de oversteek op een hoogte van 3300 ft maken, een redelijke hoogte gezien de weersomstandigheden. Een bemanning was zelfs gedwongen om de oversteek Dover-Calais zo kort mogelijk te maken, enkele honderden voeten boven het water.
Besluit
Na de terugkeer hebben de organisatoren van de reis veel bedankjes ontvangen van de deelnemers die de grote gezelligheid, de goede sfeer van de groep en de uitstekende organisatie van dit gedenkwaardige weekend prezen. En het algemene motto was: “Wanneer de volgende keer?”
